Aan de ketting

Als medewerker van de afdeling veiligheidstaxatie en advies lees je dagelijks meldingen over echtelijke ruzies, meestal gepaard met veel geschreeuw. Over tassen met kleding (en een enkele televisie), die samen met wat verwensingen, van vier hoog naar beneden zijn gesmeten. We lezen over kapotgetrapte deuren en gaten in muren. En over partners die flink naar elkaar uithalen, al dan niet met een kind op de arm erbij. Het is dagelijkse kost.  

Je zou misschien denken dat het lastig is om over al die ellende te lezen, maar eerlijk gezegd went het. Toch zijn niet alle meldingen dertien in een dozijn. Er zitten soms hele gekke verhalen tussen. Dat je na het lezen even om je heen kijkt of iemand je soms in de maling zit te nemen. De melding over het gezin van Agetta was er zo een.  

Agetta’s man Frank had al jaren een fors alcoholprobleem wat natuurlijk het nodige effect had op een gezin met kinderen. Zo vergat Frank de kinderen wel eens van school te halen of nam hij de kinderen dronken mee in de auto of achterop de fiets. De kinderen hadden hem meermaals laveloos aangetroffen en Agetta moest het gezin en huishouden in haar eentje draaiende houden. Dit was niet langer vol te houden. Overdag hield Agetta hem zo goed als zij kon in de gaten. Maar toen bleek dat Frank ’s nachts ook naar beneden sloop om te drinken. Agetta werd er niet wakker van, maar trof haar man dan in de vroege ochtend ladderzat aan. Een matras in de gang leek de oplossing. Agetta ging pal voor de slaapkamerdeur liggen zodat deze niet meer open kon. Maar Franks behoefte was groot en de regenpijp bood een alternatieve weg omlaag. Ook dat werkte dus niet. Ze probeerden van alles, maar Frank kon de drank niet weerstaan en bleef manieren vinden om te kunnen drinken. Ze waren wanhopig en zochten steeds verder naar manieren om het drinken te verminderen. 

Zo kwam het dat ik op een dag een melding kreeg van een man die in een schuur aan een ketting zat. Hij zou zich daar vrijwillig hebben laten vastzetten door zijn vrouw om zo niet bij de alcohol te kunnen komen.  

Meer stond er niet in de melding. Ik stelde me een krakkemikkelig houten schuurtje voor waarin Frank op een matras vast zat geketend aan de verwarming, zoals je dat in films ziet. Maar dan vrijwillig. Wat vond ik hier nou van? Was dit partnermishandeling? En wisten de kinderen hiervan? Brachten zij bijvoorbeeld zijn eten op een dienblad langs? Of weten ze van niets, maar konden ze nietsvermoedend de schuur in stappen om een bal te pakken. Hoe zou dat voor ze zijn om hun vader zo te zien? En wat vond ik daar eigenlijk van? Dat leek me niet direct kindermishandeling maar erg gezond voor je wereldbeeld leek het me ook niet.  

Maar laat ik eerlijk zijn. Van zo’n verhaal word ik wel erg nieuwsgierig. Wie zijn die mensen? Ga ik die man geketend aantreffen en zo ja, wat zeg ik dan? Een ding is zeker. Deze mensen hebben hulp nodig.  

Ik besloot het gezin zo snel mogelijk te bezoeken. In de huiskamer trof ik twee vriendelijke en volstrekt normale mensen aan. Het hadden mijn buren kunnen zijn. En de schuur bleek een gedegen bedrijfspand naast het huis te zijn. Een stuk schoner en geïsoleerder dan ik me aanvankelijk had voorgesteld en inclusief toilet en douche. Zo kon Frank wel gewoon zijn werk blijven doen maar niet bij de alcohol, zo had het stel geredeneerd… ze hadden niets anders meer kunnen bedenken. 

Maar Agetta was ondertussen opgebrand. Ze had werkelijk alles gegeven om haar man te helpen. Maar in plaats van de situatie te verbeteren ging het alleen maar bergafwaarts. Ze vertelden hun hele verhaal en langzaamaan begreep ik wat er was gebeurd en hoe het stel tot de laatste keuze was gekomen.  

Agetta en Frank hebben ieder hulp gekregen voor zichzelf. Wij hebben met hen het effect van de problemen op de kinderen besproken en we hebben met hen gekeken wat er nodig is voor de kinderen om zich goed en veilig te voelen thuis. Er is hulp gevonden voor Frank zodat hij zelfstandig aan zijn probleem kon gaan werken. Ik denk dat ik me deze casus herinner omdat het zo’n onvoorstelbaar verhaal was, maar ook omdat Agetta me maanden later belde. Ze wilde me bedanken. Ze had geen uitweg gezien in haar hachelijke situatie. Ze had er alles aan gedaan om te voorkomen dat Veilig Thuis bij haar thuis op de bank zou belanden maar uiteindelijk was dat precies wat het gezin nodig had gehad. De interventie van Veilig Thuis had haar de inzichten en ook de kracht gegeven om zichzelf en haar kinderen in bescherming te brengen en hulp daarbij te aanvaarden.

Guinevere, medewerker Veilig Thuis Hollands Midden