Gratis bereikbaar op 0800 2000

Vrouwelijke genitale verminking, huwelijksdwang, gedwongen achterlating en eergerelateerd geweld vragen om een specialistische aanpak. De routekaart Schadelijke praktijken biedt gemeenten en Veilig Thuis-organisaties handvatten om de ketenaanpak van dergelijke schadelijke praktijken te versterken.

 

Waarom een routekaart?

Praktijken zoals vrouwelijke genitale verminking, huwelijksdwang, achterlating en eergerelateerd geweld raken aan tradities en normen en waarden van diverse – veelal gesloten – gemeenschappen in Nederland. Hoewel tradities mooi zijn en gekoesterd moeten worden, zijn er ook traditionele normen die de vrijheden en rechten van jeugdigen en volwassenen beperken en die hen kunnen schaden. Dit geldt onder meer voor het recht op zelfbeschikking. In Nederland vinden we het belangrijk dat je je eigen leven kunt inrichten, dat je kunt trouwen met wie je wilt en dat je baas bent over je eigen lichaam. Het is dan ook van belang om deze zogenoemde schadelijke praktijken te voorkomen en om, als deze zich voordoen, ervoor te zorgen dat (potentiële) slachtoffers passende hulp en zorg krijgen.

 

Extra aandacht voor schadelijke praktijken

Schadelijke praktijken hebben, als bijzondere verschijningsvorm van geweld binnen afhankelijkheidsrelaties, extra aandacht nodig. Zo is er onvoldoende zicht op de problematiek. Te veel blijft nog onzichtbaar of onder de radar. Volgens cijfers van CBS zijn er in 2020 landelijk bij Veilig Thuis 1.500 meldingen geweest van eergerelateerd geweld, huwelijksdwang en achterlating. Uit onderzoek is bekend dat deze aantallen in de praktijk hoger liggen. Bovendien krijgen (potentiële) slachtoffers nog niet altijd die hulp en zorg die zij nodig hebben. Schadelijke praktijken vragen om een andere aanpak dan reguliere situaties waarbij sprake is van huiselijk geweld. Sterker nog, de ‘gewone’ aanpak van huiselijk geweld kan juist escalatie in de hand werken. Dit door het collectieve karakter van het geweld waarbij traditionele groepsnormen en druk vanuit de gemeenschap een essentiële rol spelen. Gemeenten en ketenpartners hebben hun aanpak of werkwijze hier nog niet altijd op afgestemd.

Huwelijksdwang – Het verhaal van Thomas

Thomas uit Veenendaal is erg jong als hij weet dat hij op jongens valt. Hij internaliseerde in eerste instantie de boodschappen die hij in de kerk hoorde, maar ook thuis: Homoseksualiteit is een zonde, en iedereen die op hetzelfde geslacht valt is verward of erger, bezeten.’ Lange tijd dacht hij daarom dat hij ook wel verward zou zijn. Zijn gevoelens onderdrukte hij. Tot hij toch zijn gevoelens wil onderzoeken als hij achttien is. Hij werd gezien door een buurtgenoot, en al snel wisten zijn ouders het ook. Zijn ouders zetten hem enorm onder druk en verwachten van hem dat hij trouwt met een christelijke vrouw. Wanneer hij hiertegen in gaat, wordt hij fysiek mishandeld. ’Nee’ zeggen durft hij niet meer.

 

Hulpmiddel inrichten ketenaanpak

Deze routekaart helpt met name gemeenten maar ook Veilig Thuis-organisaties bij het inrichten van en uitvoering geven aan de ketenaanpak, en het vinden van de juiste ‘route’ voor (dreigende) slachtoffers van schadelijke praktijken. De routekaart beschrijft welke wet- en regelgeving relevant is voor de aanpak van schadelijke praktijken. Ook geeft deze een overzicht van welke organisaties betrokken zijn en waar men terecht kan voor hulp, informatie en advies. Verder maakt de routekaart inzichtelijk wat er nodig is om de stappen in de ketenaanpak goed vorm te geven als het gaat om het signaleren en melden van schadelijke praktijken, het toeleiden naar passende zorg en het bieden van preventie, veiligheid en hulp.

 

Download

Routekaart schadelijke praktijken voor gemeenten en Veilig Thuis (pdf)

Bron: huiselijkgeweld.nl (link)