Gender – de beelden, opvattingen en verwachtingen die we hebben van mannelijkheid en vrouwelijkheid – speelt een grote rol in het ontstaan en blijven bestaan van huiselijk geweld. Hoe? En op welke manier kun je daar als professional rekening mee houden? Dat lees je in de speciale editie van Augeo Magazine.
“Een van de belangrijke inzichten is dat gender een belangrijke rol speelt bij de aanpak van partnergeweld. We hebben lang gedacht dat we met een genderneutrale aanpak de juiste dingen deden. Dat blijkt niet zo te zijn. Mannen en vrouwen zijn gelijk maar niet hetzelfde. De verschillen tussen mannen en vrouwen vragen dus om een verschillende aanpak van partnergeweld. Zo spelen sociaal-culturele rolopvattingen die gebaseerd zijn op sekse een belangrijke rol in het ontstaan en het in standhouden van geweld. Rolopvattingen kunnen leiden tot ongelijkheden, afhankelijkheden, machtsverschillen en controle. Door hiermee rekening te houden, kunnen we de aanpak effectiever maken.”, aldus het voorwoord van Maarten van Rooijen, staatssecretaris van VWS in het Augeo Magazine.
Wat betekent oog hebben voor gendersensitiviteit?
Dat betekent níet: ervan uitgaan dat mannen altijd plegers zijn en vrouwen altijd slachtoffer, want ook mannen kunnen slachtoffer zijn, en vrouwen plegers. Het betekent wél: als hulpverlener herkennen hoe beelden en verwachtingen over mannelijkheid en vrouwelijkheid een rol kunnen spelen voor alle betrokkenen in de casus. Harthoorn: ‘Professionals vinden het soms een moeilijk idee dat ze ‘iets’ met gender moeten. Maar in Nederland zijn we er als hulpverleners al aan gewend om naar het hele systeem te kijken. Gender kan daarbij een extra instrument zijn, juist omdat het een van de factoren is die de relatiedynamiek in het systeem beïnvloedt.’
‘Vrouwen dragen bij aan de escalatie door bijvoorbeeld te vernederen of hun partner buiten te sluiten’
Een gendersensitieve blik moet zich ook naar de statistieken vertalen. ‘In Nederland bestaat de neiging om bij de registratie door bijvoorbeeld Veilig Thuis, hulpverleners of politie de plegers en de slachtoffers niet van elkaar te onderscheiden,’ zegt Harthoorn. ‘Als we niet weten hoe het geweld over de rollen is verdeeld, kan dat het zicht op de aard, ernst en omvang vertroebelen.’ Dat heeft volgens haar niet alleen effect op casusniveau, maar ook op de samenleving. ‘In beleid en in de uitvoering werd tot dusver weinig werk gemaakt van gendersensitiviteit.’
‘Veel mannen vinden het gemakkelijker om hun boosheid te tonen dan hun angst’
In het magazine is aandacht voor veel verschillende aspecten van gender en de relatie met huiselijk geweld. Zo is er onder meer aandacht voor conflictscheidingen, het geweld dat LHBTI-personen meemaken, over genderspecifieke signalen bij kinderen en komen ervaringsdeskundigen, zowel pleger als slachtoffer, aan het woord. Je vindt er ook een informatieve animatie over de rol van gender bij huiselijk geweld en een genderscantool om inzicht te krijgen hoe gendersensitief je zelf al werkt.
Bron: Augeo Magazine Gender en huiselijk geweld